Sư đoàn Nhảy Dù, lừng danh Thiên thần Mũ Đỏ

Sư đoàn Nhảy Dù là một trong những đơn vị hàng đầu và kiêu hùng của Quân lực VNCH, chiến đấu kỷ luật. Đơn vị được thành lập ngày 29/9/1954 do Thiếu tá Đỗ Cao Trí làm Chỉ huy trưởng. Ngay sau khi nhập cuộc, Nhảy Dù đã làm rung chuyển khắp các chiến trường với nhiều chiến công hiển hách tại Sài Gòn-Chợ Lớn, Rừng Sát (Phước Tuy) và đã được nâng lên thành Liên đoàn Nhảy Dù do Trung tá Nguyễn Chánh Thi làm Lữ đoàn trưởng.  

Trong bối cảnh tình hình chiến sự leo thang và  ngày một khốc liệt, các Tiểu đoàn Nhảy Dù thường xuyên phải tăng cường dài hạn cho 4 vùng chiến thuật nên lần lượt các quân binh chủng Nhảy Dù được thành lập để đáp ứng yêu cầu chiến trường. Quân lực VNCH mỗi lúc một lớn mạnh, nhân sự khắp các quân binh chủng Nhảy Dù từng ngày dần được hoàn thiện và chính thức vươn lên cấp Sư đoàn ngày 1/2/1965 do Trung tướng Dư Quốc Đống làm Tư lệnh cho đến năm 1972 và Chuẩn tướng Lê Quang Lưỡng làm Tư Lệnh đến tháng 4 năm 1975. 

Sư đoàn Nhảy Dù từ lúc ra đời cho đến những ngày cuối cùng của cuộc chiến đã luôn chiến đấu oanh liệt làm địch quân nhiều phen khiếp sợ và chấp nhận thương vong. Gót chân Thiên thần Mũ Đỏ đã dẫm nát các căn cứ hậu cần, các mật khu trên 4 vùng chiến thuật, tiêu diệt hàng trăm đơn vị chính quy của Cộng sản Bắc Việt và địa phương. Tổng số Cộng quân bị hạ, bị bắt và ra quy chánh lên tới 50.000 tên, tịch thu hơn 50.000 vũ khí và hàng trăm tấn quân trang quân dụng, đạn dược, hàng trăm ngàn doanh trại, cơ sở. hầm, địa đạo của Cộng sản bị Nhảy Dù phá hủy. Đến những giờ phút cuối cùng Nhảy Dù vẫn giữ vững từng tấc đất được giao phó, hoàn thành nhiệm vụ, làm nút chặn địch để đồng bào bình yên rời Sài Gòn ra đi, và ngã gục trên Đất Mẹ.

Sư đoàn Nhảy Dù được chỉ huy bởi các Tư lệnh:

* Đại tá Tư lệnh Đỗ Cao Trí: Ngày 29 tháng 9 năm 1954 Quân đội Pháp giao lại Liên đoàn 3 Nhảy Dù cho Quân đội Quốc Gia Việt Nam, lúc này ông đang là Tiểu đoàn Trưởng Tiểu đoàn 6 Nhảy Dù với cấp bậc Thiếu tá. Ngày 1 tháng 5 năm 1955, Bộ chỉ huy Liên đoàn Nhảy dù chính thức thành lập, ông được cử giữ chức chỉ huy trưởng cấp bậc Trung tá. Tháng 11 năm 1955 ông được thăng Đại tá và trở thành chỉ huy trưởng đầu tiên của Binh chủng Nhảy Dù Quân lực VNCH.

* Đại tá Tư lệnh Nguyễn Chánh Thi: Ngày 23 tháng 4 năm 1955 ông về làm Tiểu đoàn trưởng Tiểu Đoàn 5 Nhảy Dù. Trong chiến dịch Hoàng Diệu, tiêu trừ quân Bình Xuyên tại Đặc khu Rừng Sác, ông được Tổng thống Ngô Đình Diệm chỉ định làm Chỉ huy Phó Liên Đoàn Nhảy Dù chỉ huy 3 Tiểu Đoàn 1, 5 và 6 tham gia chiến dịch. Đầu tháng 9 năm 1956 ông được chỉ định làm Chỉ huy Trưởng Liên Đoàn Nhảy Dù thay thế Đại tá Đỗ Cao Trí. Khi Liên Đoàn Nhảy Dù được cải danh thành Lữ Đoàn ông là vị Tư lệnh đầu tiên của Lữ Đoàn Nhảy Dù.

* Chuẩn tướng Tư lệnh Cao Văn Viên: Sau khi chế độ VNCH được thành lập, ông được điều về công tác tại Phòng 4 (Tiếp vận) thuộc Bộ Tổng tham mưu vừa được thành lập, hàm Thiếu tá. Năm 1956 ông được cử làm Tham mưu trưởng Biệt bộ Phủ Thổng thống hàm Trung tá. năm 1960 ông được thăng chức Đại tá cử làm Tư lệnh Lữ Đoàn Nhảy Dù thay thế Đại tá Nguyễn Chánh Thi và giữ chức Tư lệnh cho đến năm 1964, hàm Chuẩn tướng.

* Trung tướng Tư lệnh Dư Quốc Đống: Sau khi mãn khóa Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt ông về Tiểu Đoàn 1 Nhảy Dù, hàm Thiếu úy giữ chức Trung đội trưởng. Năm 1954, ông được thăng cấp Trung úy và giữ chức Đại đội trưởng tham gia chiến dịch càn quét lực lượng Bình Xuyên ra khỏi Đô thành Sài Gòn năm 1955. Sau trận này ông được thăng cấp Đại úy. Năm 1957 ông được Đại tá Tư lệnh Lữ Đoàn Nhảy Dù chỉ định làm Chỉ huy trưởng Trung tâm Huấn luyện đào tạo Hạ sỹ quan Nhảy Dù, đến năm 1959 được đề cử giữ chức Tiểu đoàn trưởng Tiểu Đoàn 1 Nhảy Dù. Tháng 6 năm 1961 sau chiến thắng Kiến Phong ông được thăng cấp Thiếu tá tại mặt trận. Sau chiến thắng Tân Châu Hồng Ngự, Thiếu tướng Cao Văn Viên đã trao cấp bậc Đại tá và trao Quyền Tư lệnh Lữ Đoàn Nhảy Dù cho ông ngày 19/6/1964. Đầu tháng 11 năm 1964 ông được vinh thăng Chuẩn tướng, chính thức nhậm chức Tư lệnh Lữ Đoàn Nhảy Dù. Ngày Quân lực 19/6/1966 ông được thăng chức Thiếu tướng, tháng 7 năm 1970 ông được thăng Trung tướng và tiếp tục giữ chức Tư lệnh đến năm 1972.

* Chuẩn tướng Tư lệnh Lê Quang Lưỡng: Sau khi tốt nghiệp Trường Sỹ quan Trừ bị Thủ Đức ông tình nguyện vào Binh chủng Nhảy Dù với cấp bậc Thiếu úy. Năm 1956 ông là Đại đội trưởng Tiểu Đoàn 5 Nhảy Dù, cấp bậc Đại úy. Đến năm 1963 ông trở thành Tiểu đoàn phó Tiểu Đoàn 5 Nhảy Dù. Năm 1966 ông được thăng chức Thiếu tá nhiệm chức. Tháng 11 năm 1967 ông được chỉ định làm Chiến đoàn trưởng Chiến Đoàn 1 Nhảy Dù và đúng 1 năm sau ông được vinh thăng Trung tá Lữ đoàn trưởng Lữ Đoàn 1 Nhảy Dù. Năm 1970 ông được thăng cấp Đại tá nhiệm chức chỉ huy Lữ Đoàn 1 tham dự Hành quân Lam Sơn. Năm 1972 ông chỉ huy Lữ Đoàn 1 Nhảy Dù tái chiếm Quảng Trị lập nhiều chiến công, cuối tháng 8 ông được vinh thăng Chuẩn tướng nhiệm chức. Tháng 11 năm 1972 ông được chỉ định làm Tư lệnh Sư Đoàn Nhảy Dù thay thế Trung tướng Dư Quốc Đống. Năm 1974 ông được vinh thăng Chuẩn tướng thực thụ và là Tư lệnh cuối cùng của Sư Đoàn Nhảy Dù Quân lực VNCH

Hành quân Lam Sơn 719

Ozzie Nguyen
(Bài viết được tổng hợp và phân tích từ nhiều nguồn tài liệu)